POSTANOWIENIE
Dnia 29 stycznia 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Klugiewicz
w sprawie G.K.,
oskarżonego z art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu,
w dniu 29 stycznia 2025 r.,
skargi pełnomocnika interwenienta na wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu
z dnia 19 czerwca 2024 r., sygn. akt IV Ka 356/24,
uchylający wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu
z dnia 22 grudnia 2023 r., sygn. akt V K 146/21,
i przekazujący sprawę do ponownego rozpoznania,
na podstawie art. 539e § 2 k.p.k.,
p o s t a n o w i ł:
1. oddalić skargę;
2. kosztami sądowymi postępowania skargowego obciążyć interwenienta L.S. Sp. z o.o. w likwidacji w L.
UZASADNIENIE
G.K. został oskarżony o to, że pełniąc funkcję prezesa zarządu Spółki z o.o. L.S. z siedzibą w L. przy P. W.(…) i jednocześnie będąc na podstawie prawa uprawnionym i zobowiązanym do prowadzenia spraw gospodarczych tej spółki, urządzał co najmniej w dniu 05.11.2018 r. w lokalu bez nazwy własnej w W., ul. H. gier o charakterze losowym na urządzeniach do gier H. nr […], E. nr […], H.1 nr […] wbrew przepisom ustawy z dnia 19.11.2009 r. o grach hazardowych (tekst jednolity - Dz.U. z 2018 r., poz. 165 ze zm.).
tj. o czyn z art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s.
Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu z dnia 22 grudnia 2023 r., sygn. akt V K 146/21, oskarżonego uniewinniono od popełnienia zarzucanego mu przestępstwa skarbowego.
Od tego wyroku apelację na niekorzyść oskarżonego wniósł Naczelnik Dolnośląskiego Urzędu Celno-Skarbowego, który – podnosząc zarzuty naruszenia prawa materialnego oraz obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia – wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 19 czerwca 2024 r., sygn. akt IV Ka 356/24, uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
Wyrok Sądu odwoławczego został zaskarżony skargą pełnomocnika interwenienta L.S.Sp. z o.o. w likwidacji w L. Podniesiono w niej zarzut naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 437 § 2 k.p.k. w zw. z art. 454 § 1 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. poprzez przedwczesne i bezzasadne uznanie, iż ziścił się warunek z art. 454 § 1 k.p.k. pozwalający na uchylenie wyroku Sądu Rejonowego i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, podczas gdy:
1)Sąd Okręgowy we Wrocławiu powinien poprzedzić rozstrzygnięcie sprawy uzupełniającym postępowaniem dowodowym, w tym dowodem z opinii innego biegłego, czego nie uczynił i uchylił wyrok Sądu Rejonowego wyłącznie na podstawie stwierdzenia hipotetycznej możliwości wydania wyroku skazującego w ponownym postępowaniu przed Sądem I instancji, co jest niewystarczające dla przyjęcia wystąpienia reguły ne peius określonej w art. 454 § 1 k.p.k.;
2)Sąd Okręgowy we Wrocławiu powinien w toku postępowania apelacyjnego przeprowadzić analizę strony podmiotowej zarzucanego oskarżonemu czynu, czego nie uczynił i uchylił wyrok Sądu Rejonowego wyłącznie na podstawie stwierdzenia hipotetycznej możliwości wydania wyroku skazującego w ponownym postępowaniu przed Sądem I instancji, co jest niewystarczające dla przyjęcia wystąpienia reguły ne peius określonej w art. 454 § 1 k.p.k.
Na podstawie tak sformułowanych zarzutów autor skargi wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania.
Prokurator w odpowiedzi na skargę, wniósł o jej oddalenie jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Skarga nie jest zasadna.
Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 437 § 2 zd. II k.p.k., uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 439 § 1 k.p.k., art. 454 k.p.k. lub jeśli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości. Z powiązania treści tego przepisu z art. 539a § 3 k.p.k., w którym wskazano podstawy skargi, jednoznacznie wynika, że Sąd Najwyższy, rozpoznając skargę na wyrok sądu odwoławczego, ogranicza się do badania, czy w sprawie – na etapie postępowania przed sądem pierwszej lub drugiej instancji – zachodzi tzw. bezwzględna przyczyna odwoławcza albo doszło do uchylenia wyroku mimo braku formalnych przeszkód określonych w art. 454 k.p.k. do wydania wyroku zmieniającego lub też konieczne jest przeprowadzenie w całości przewodu sądowego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2019 r., III KS 34/18, Prok. i Pr.-wkł. 2019/7-8/27). Sąd Najwyższy nie może więc oceniać, czy zaistniały merytoryczne podstawy do wydania określonego rodzaju orzeczenia. Nie jest bowiem władny na podstawie przepisu art. 539a § 1 k.p.k. do oceniania materiału dowodowego przedstawionego w sprawie – rozpoznanie sprawy w tym zakresie należy bowiem do sądów powszechnych. Interwencja Sądu Najwyższego w ten zakres orzekania stanowiłaby naruszenie ich kompetencji do rozpoznania sprawy. Przedmiotem kontroli w tym postępowaniu jest jedynie stwierdzenie, czy uchylając wyrok sądu pierwszej instancji z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania, sąd odwoławczy kierował się podstawami wydania orzeczenia kasatoryjnego wskazanymi w art. 539a § 3 k.p.k. oraz czy takie rozstrzygnięcie było w konkretnej sprawie konieczne (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 2018 r., V KS 15/18, LEX nr 2515959; zob. też: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 r., II KS 16/20, LEX nr 3093484; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2020 r., I KS 8/20, LEX nr 3177866). Co do zasady nie jest też rolą Sądu Najwyższego w postępowaniu prowadzonym na podstawie przepisów Rozdz. 55a Kodeksu postępowania karnego analizować pod względem merytorycznym jakość weryfikacji oceny materiału dowodowego w perspektywie szczegółowych zagadnień akcentowanych na tej płaszczyźnie przez obrońcę oskarżonego. Przeciwne stanowisko pozostawałoby w sprzeczności z podstawami skargi, określonymi w art. 539a § 3 k.p.k. oraz ratio legis tej instytucji.
Lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku prowadzi do wniosku, że Sąd drugiej instancji dokonał szczegółowej i krytycznej weryfikacji zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych, wskazując przyczyny, dla których uznał za wadliwe, dotknięte błędem dowolności, stanowisko Sądu I instancji w zakresie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a zwłaszcza opinii biegłego oraz opinii Wojskowego Instytutu Łączności w Z.. Sąd ad quem zauważył ponadto, że przy zdyskredytowaniu tych opinii Sąd meriti nie wskazał, na jakiej podstawie oparł swe ustalenia faktyczne co do charakteru gier urządzanych przez oskarżonego, ani też nie przeprowadził dowodu z opinii innego biegłego lub instytucji naukowej bądź specjalistycznej. Przedmiotem kontroli instancyjnej były również rozważania na temat strony podmiotowej zarzucanego oskarżonemu czynu, i także w tym zakresie Sąd ad quem podał argumenty przemawiające za wadliwością ustaleń Sądu I instancji co do usprawiedliwionego przekonania oskarżonego o legalnym, nie wymagającym koncesji charakterze realizowanej działalności.
Stwierdzone uchybienia Sądu meriti i dokonanie odmiennej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego doprowadziły Sąd odwoławczy do przekonania, że w sprawie zachodzą podstawy do skazania, co wobec treści wyroku Sądu pierwszej instancji, aktualizowało na etapie postępowania apelacyjnego przesłankę określoną w art. 454 § 1 k.p.k. Skoro Sąd ad quem przeprowadził rzetelną kontrolę odwoławczą, wykazując uchybienia Sądu I instancji w zakresie oceny dowodów i przyjmując oraz uzasadniając odmienne stanowisko w tym zakresie, to taki sposób procedowania dawał Sądowi ad quem podstawy do stwierdzenia zaktualizowania się w niniejszej sprawie reguły ne peius bez potrzeby przeprowadzenia uzupełniającego postępowania dowodowego, jak zasugerowano to w skardze.
Z tych względów, nie stwierdzając okoliczności, o których mowa w art. 439 § 1 k.p.k., Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu, obciążając oskarżonego kosztami postępowania skargowego.
[WB]
[ł.n]