I CSK 765/24

POSTANOWIENIE

10 czerwca 2025 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Agnieszka Piotrowska

na posiedzeniu niejawnym 10 czerwca 2025 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa M.G.
przeciwko P.B.
o ustalenie i zapłatę,
na skutek skargi kasacyjnej P.B.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie
z 3 listopada 2023 r., I ACa 1188/20,

1) odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

2) zasądza od pozwanego na rzecz powódki koszty postępowania kasacyjnego w kwocie 2700 (dwa tysiące siedemset) zł z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od doręczenia orzeczenia zobowiązanemu do dnia zapłaty.


Uzasadnienie

Wyrokiem z 3 listopada 2022 r., Sąd Apelacyjny w Krakowie oddalił apelację pozwanego P.B. wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach z 7 sierpnia 2020 r., w którym Sąd pierwszej instancji uznał za bezskuteczne oświadczenie pozwanego z 17 sierpnia 2018 r. o rozwiązaniu bez zachowania okresu wypowiedzenia z dniem 16 i 17 sierpnia 2018 r. umowy najmu bliżej opisanego lokalu użytkowego z 31 sierpnia 2015 r. oraz umowy najmu bliżej opisanego lokalu użytkowego z 27 lutego 2017 r., zawartych przez strony, a także zasądził od pozwanego na rzecz powódki odszkodowanie w kwocie 151.666,64 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i kosztami procesu.

Pozwany wniósł skargę kasacyjną od tego orzeczenia, opierając wniosek o jej przyjęcie do rozpoznania na przyczynie kasacyjnej objętej art. 3989 § 1 pkt 1 k.p.c.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia przysługującym od prawomocnych orzeczeń sądu drugiej instancji, służącym ochronie interesu publicznego przez zapewnienie jednolitości wykładni i stosowania prawa, wkład Sądu Najwyższego w rozwój orzecznictwa i nauki prawa oraz eliminowanie z obrotu prawnego orzeczeń wydanych w postępowaniu nieważnym lub orzeczeń oczywiście niezgodnych z prawem. Stosownie do 3989 § 1 k.p.c., Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania w razie wykazania przez stronę, że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Z punktu widzenia funkcji oraz założeń skargi kasacyjnej jako nadzwyczajnego środka zaskarżenia, rolą „przedsądu” jest wstępna selekcja skarg pod kątem spełniania wymienionych wyżej kryteriów (przyczyn kasacyjnych) kwalifikujących skargę do jej przedstawienia Sądowi Najwyższemu w celu merytorycznego rozpoznania.

Pozwany podniósł, że w sprawie zachodzi konieczność rozważenia istotnego zagadnienia prawnego, tj. istnieje konieczność rozpatrzenia naruszenia przepisów prawa procesowego, zwłaszcza art. 378 § 1, art. 385 w zw. z art 391, art. 378 § 1 i art. 382 w zw z art.233 k.p.c., polegającego na przyjęciu przez sąd drugiej instancji za własne ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji bez jakichkolwiek merytorycznych rozważań w tej kwestii, w sytuacji gdy zarzuty apelacji obejmowały przede wszystkim sprzeczność ustaleń sądu pierwszej instancji ze zgromadzonym materiałem dowodowym, a także art. 327 § 1 w zw. z art. 374 k.p.c., polegającego na niepouczeniu pozwanego występującego bez fachowego pełnomocnika o warunkach i sposobie wniesienia apelacji, w tym zgłoszenia wniosku o rozpoznania sprawy na rozprawie.

W nawiązaniu do tej przyczyny kasacyjnej należy podnieść, że istotnym zagadnieniem prawnym w rozumieniu art. 3989 § 1 pkt 1 k.p.c. jest problem nowy i dotychczas niewyjaśniony, dotyczący ważnego abstrakcyjnego zagadnienia jurydycznego, którego rozstrzygnięcie przez Sąd Najwyższy przy okazji rozpoznania skargi kasacyjnej przyczyni się do rozwoju orzecznictwa i nauki prawa oraz będzie miało znaczenie nie tylko dla tej konkretnej, jednostkowej sprawy, ale także dla innych podobnych spraw (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 18 września 2012 r., II CSK 180/12. oraz z 2 grudnia 2014 r., II CSK 376/14). Rozstrzygnięcie przedstawionego przez skarżącego istotnego zagadnienia prawnego musi być przy tym niezbędne dla oceny skargi kasacyjnej i oceny zgodności z prawem zaskarżonego nią orzeczenia, a zatem musi pozostawać w związku z podstawami skargi kasacyjnej oraz przedmiotem sprawy.

Wniosek pozwanego o przyjęcie skargi nie spełnia przedstawionych wymagań, albowiem skarżący nie sformułował tego zagadnienia w sposób przyjęty przy zwracaniu się przez sąd powszechny z pytaniem prawnym do Sądu Najwyższego na podstawie art.390 k.p.c., nie zawarł we wniosku pogłębionego wywodu prawnego usprawiedliwiającego zgłoszone wątpliwości, nie wykazał także argumentami ściśle jurydycznymi zasadności proponowanego sposobu ich rozstrzygnięcia, a także wadliwości rozwiązania przez Sąd drugiej instancji przedstawionego problemu prawnego w sposób rzutujący na wynik sprawy (zob. postanowienia Sądu Najwyższego: z 10 maja 2001 r., II CZ 35/01, OSNC 2002, Nr 1, poz. 11; z 2 grudnia 2014 r., II CSK 376/14 oraz z 9 kwietnia 2015 r., V CSK 547/14). Oznacza to, że skarżący nie wypełnił pierwszej przyczyny kasacyjnej. Niezależnie od tego należy zauważyć, że twierdzeniu o braku pouczenia skarżącego o sposobie i terminie wniesienia apelacji przeczy pisemne pouczenie doręczone mu wraz z odpisem uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego (k.348 akt). Z obszernego uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika ponadto, że Sąd Apelacyjny odniósł się do zarzutów procesowych apelacji dotyczących oceny dowodów i ustaleń faktycznych Sądu Okręgowego (zob. k. 647-650), zaś akceptacja przez Sąd odwoławczy tych ustaleń stanowiła konsekwencję nieuwzględnienia wskazanych zastrzeżeń pozwanego.

W tym stanie rzeczy orzeczono, jak w sentencji. Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego na rzecz powódki, która wniosła odpowiedź na skargę kasacyjną, znajduje oparcie w art. art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99, i art. 39821 k.p.c. oraz § 10 ust.4 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (jedn. tekst: Dz.U. z 2023 r., poz.11964)


(A.D.)

SOP]