POSTANOWIENIE
21 lutego 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Grzegorz Misiurek
na posiedzeniu niejawnym 21 lutego 2025 r. w Warszawie
w sprawie z wniosku E. P.
z udziałem A. K. i E. M.
o dział spadku,
na skutek skargi kasacyjnej E. M.
od postanowienia Sądu Okręgowego w Siedlcach
z 17 października 2023 r., V Ca 559/23,
w przedmiocie wniosku o uzupełnienie postanowienia Sądu Najwyższego
z 10 grudnia 2024 r., I CSK 735/24,
uzupełnia postanowienie Sądu Najwyższego z 10 grudnia 2024 r., I CSK 735/24 w ten sposób, że w sentencji tego orzeczenia skreśla kropkę i dodaje: "i oddala wniosek E. P. oraz A. K. o zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z 10 grudnia 2024 r. Sąd Najwyższy umorzył postępowanie kasacyjne wobec cofnięcia przez uczestniczkę postępowania E. M. skargi kasacyjnej od postanowienia Sądu Okręgowego w Siedlcach z 17 października 2023 r. w przedmiocie działu spadku. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że cofnięcie przez stronę skargi kasacyjnej jest dopuszczalne i nie wymaga zgody drugiej strony, a zgodnie z zasadą dyspozycyjności ta czynność procesowa wiąże Sąd Najwyższy i nie podlega jego następczej kontroli. Wyjaśnił również, że co do zasady czynność ta skutkuje koniecznością umorzenia postępowania kasacyjnego i orzeczenia o kosztach procesu, jak przy cofnięciu pozwu. Przy czym nie orzeczono o kosztach postępowania kasacyjnego, wobec czego wnioskodawczyni E. P. i uczestniczka A. K. wniosły o uzupełnienie powyższego postanowienia z 10 grudnia 2024 r. i rozstrzygnięcie o zwrocie kosztów postępowania kasacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Najwyższy, wyjaśniając skutki prawne cofnięcia skargi kasacyjnej i odnosząc się do zasady orzekania o kosztach w takich przypadkach, nie dostrzegł podstawy do zasądzenia kosztów postepowania kasacyjnego.
Pierwszą z przyczyn takiego rozstrzygnięcia było to, że podstawową zasadą orzekania o kosztach w postępowaniu nieprocesowym, a taką jest sprawa o dział spadku, jest norma ujęta w art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie z którym każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, zaś w tzw. sprawach działowych co do zasady nie zachodzi sprzeczność interesów (zob. m.in. postanowienie SN z 9 maja 2013 r., II CZ 28/13, nie publ.).
Na marginesie wypadało zauważyć, że cofnięta skarga kasacyjna sprowadzała się do polemiki z ustaleniami faktycznymi Sądu drugiej instancji; dotyczył tego wprost pierwszy z zarzutów wymienionych w podstawach skargi, drugi z kolei pośrednio, gdyż mimo powołania się na przepisy prawa materialnego jego ocena wymagałaby weryfikacji faktów w zakresie dopłat, czy możliwości podziału rzeczy w naturze w sposób wyłączający co do zasady dopłaty. Ustawodawca wyraźnie uregulował w art. 39813 § 2 k.p.c., iż w postępowaniu kasacyjnym nie jest dopuszczalne powołanie nowych faktów i dowodów, a Sąd Najwyższy jest związany ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawę zaskarżonego orzeczenia. Ponadto podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów (art. 3983 § 3 k.p.c.). Gdyby wniesiona w niniejszej sprawie skarga kasacyjna nie została cofnięta, podlegałby odrzuceniu jako niedopuszczalna (art. 3986 § 2 i 3 k.p.c.). W odpowiedzi na skargę kasacyjną wnioskodawczyni E. P. i uczestniczka A. K. wniosły jedynie o odmowę przyjęcia skargi do rozpoznania, a w przypadku przyjęcia skargi do rozpoznania, o oddalenie skargi w całości, z takimi rozstrzygnięciami wiążąc wniosek o zasądzenie na ich rzecz kosztów zastępstwa procesowego od uczestniczki E. M. W odpowiedzi nie wniesiono o odrzucenie skargi kasacyjnej, a wniosek o zasądzenie kosztów był związany z innymi oczekiwanymi rozstrzygnięciami (por. m. in. postanowienia SN z 20 sierpnia 2014 r., II CSK 77/14, OSNC 2015, nr 7 – 8, poz. 91, z 5 grudnia 2013 r., III SK 23/13, z 18 grudnia 2012 r., II CSK 397/12, nie publ.).
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji na podstawie art. 351 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 361 k.p.c. w związku z art. art. 391 § 1 k.p.c. i art. 39821 k.p.c.
(A.T.)
r.g.