Sygn. akt I CSK 668/22

POSTANOWIENIE

Dnia 26 maja 2022 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Krzysztof Strzelczyk

w sprawie z powództwa A. spółka jawna […] w K.
przeciwko M. K.
o ochronę dóbr osobistych i zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 26 maja 2022 r.,
na skutek skargi kasacyjnej powoda
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 4 grudnia 2020 r., sygn. akt I ACa […],

1) odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

2) oddala wniosek pozwanego o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Skarga kasacyjna jest środkiem zaskarżenia o charakterze nadzwyczajnym. Ma przede wszystkim na celu – w interesie publicznym – ujednolicenie orzecznictwa sądów powszechnych, rozstrzyganie sporów precedensowych
oraz o istotnym znaczeniu dla rozwoju prawa i judykatury sądowej. W związku
z tym jednym z koniecznych elementów skargi kasacyjnej jest wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania oraz jego uzasadnienie, w którym skarżący powinien wskazać, że zachodzi przynajmniej jedna z okoliczności wymienionych
w art. 3989 § 1 k.p.c. i związku z tym istnieje potrzeba rozpoznania skargi przez Sąd Najwyższy. Określone w art. 3984 § 2 k.p.c. wymaganie uzasadnienia
w skardze kasacyjnej wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania zostaje spełnione, jeśli skarżący w odrębnym wywodzie wykaże, że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Cel wymagania przewidzianego w art. 3984 § 2 k.p.c. może być zatem osiągnięty jedynie przez powołanie i uzasadnienie istnienia przesłanek o charakterze publicznoprawnym, które będą mogły stanowić podstawę oceny skargi kasacyjnej pod kątem przyjęcia jej do rozpoznania. Na tych jedynie przesłankach Sąd Najwyższy może oprzeć rozstrzygnięcie w kwestii przyjęcia bądź odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

Skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia
4 grudnia 2020 r. wniosła strona powodowa, wskazując na oczywistą zasadność skargi kasacyjnej oraz występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego (art. 3989 § 1 pkt 1 i 4 k.p.c.).

Wobec powołanej podstawy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania trzeba uwzględnić utrwalony w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, że jeżeli skarżący, jako okoliczność uzasadniającą wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej
do rozpoznania wskazuje występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego, to powinien nie tylko to zagadnienie przedstawić przez jego sformułowanie z przytoczeniem przepisów prawa, na tle których ono powstało,
a także przytoczyć argumenty prawne prowadzące do rozbieżnych ocen prawnych, ale ponadto wykazać, że jest to zagadnienie nowe, którego rozwiązanie jest istotne nie tylko dla  rozstrzygnięcia rozpoznawanej sprawy, lecz także dla praktyki sądowej (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2001 r., II CZ 35/01, OSNC 2002, nr 1, poz. 11; z dnia 3 października 2002 r., II CKN 447/01, nie publ.; z dnia 14 grudnia 2004 r., III CK 585/04, nie publ.; z dnia 4 sierpnia 2006 r.,
III CZ 47/06, nie publ.; z dnia 22 listopada 2007 r., I CSK 326/07, nie publ.;
z dnia 28 czerwca 2008 r., III CSK 99/08, nie publ.; z dnia 26 czerwca 2008 r.,
I CSK 108/08, nie publ.).

Natomiast powoływanie się na oczywistą zasadność skargi kasacyjnej,
czyli przesłanki zawartej w art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c., zobowiązuje do przedstawienia wywodu prawnego zmierzającego do wykazania kwalifikowanej postaci naruszenia przepisów prawa materialnego lub procesowego polegającej na jego oczywistości, widocznej prima facie, przy wykorzystaniu podstawowej wiedzy prawniczej,
bez potrzeby wchodzenia w szczegóły, czy dokonywania pogłębionej analizy tekstu wchodzących w grę przepisów i doszukiwania się ich znaczenia, co daje podstawy do uznania skargi za oczywiście uzasadnioną (tak np. Sąd Najwyższy
w postanowieniach z dnia 16 września 2003 r., IV CZ 100/03, nie publ.; z dnia
26 kwietnia 2006 r., II CZ 28/06, nie publ.; z dnia 10 sierpnia 2006 r., V CSK 204/06, nie publ.; z dnia 5 października 2007 r., III CSK 216/07, nie publ.; z dnia 20 czerwca 2007 r. II CSK 184/07, nie publ.; z dnia 9 stycznia 2008 r., III PK 70/07, nie publ.;
z dnia 11 stycznia 2008 r., I UK 283/07, nie publ.; z dnia 22 stycznia 2008 r.,
I UK 218/07, nie publ.; z dnia 26 lutego 2008 r., II UK 317/ 07, nie publ.; z dnia
z 3 kwietnia 2008 r., II PK 352/07, nie publ.; z dnia 9 maja 2008 r., II PK 11/08,
nie publ.; z dnia 21 maja 2008 r., I UK 11/08, nie publ. i z dnia 9 czerwca 2008 r.,
II UK 38/08, nie publ.).

Tak rozumiane okoliczności uzasadniające przyjęcie skargi kasacyjnej
w niniejszej sprawie nie występują. W uzupełnieniu skargi kasacyjnej strona powodowa przedstawiła, jej zdaniem, istotne zagadnienie prawne: czy wyłączenie bezprawności (art. 24 k.c.) może nastąpić bez udowodnienia zasadności każdego
z zarzutów ? Tak przedstawione zagadnienie nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż Sądy meriti ustaliły, że zarządzanie nieruchomością odbywało się w sposób nieprawidłowy, gdyż nie wyodrębniono lokali posiadanych przez powódkę, przez
co nie pobierano należnych opłat od tych lokali przerzucając ciężar ich ponoszenia na pozostałych właścicieli.

Skarga nie jest też oczywiście uzasadniona. Sąd drugiej instancji wskazał, dlaczego strona powodowa nie mogła skutecznie domagać się ochrony prawnej
i zastosowania w stosunku do pozwanego sankcji przewidzianych w art. 24 § 1
i 448 § 1 k.c. Sama skarżąca powołując się na zarzut naruszenia art. 24 k.c.
w istocie kwestionuje poczynione w sprawie ustalenia, co nie może być przedmiotem oceny w ramach postępowania kasacyjnego.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3989 § 1 i 2 k.p.c. odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

Wniosek pozwanego o zasądzenie na jego rzecz od powodowej Spółki kosztów postępowania, w szczególności kosztów zastępstwa procesowego, został oddalony, gdyż odpowiedź na skargę kasacyjną złożona po upływie terminu wskazanego w art. 398 7 § 1 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem strona przeciwna może wnieść do sądu drugiej instancji odpowiedź na skargę kasacyjną w terminie dwutygodniowym od doręczenia jej skargi. W sensie procesowym nie stanowi odpowiedzi na skargę tak nazwane pismo procesowe, wniesione po upływie ustawowego terminu do dokonania tej czynności (art. 167 k.p.c. w związku
z art. 391 § 1 k.p.c. i art. 39821 k.p.c.). Skoro zaś w postępowaniu kasacyjnym,
gdy nie dochodzi do przeprowadzenia rozprawy, wynagrodzenie przysługuje
za sporządzenie i wniesienie odpowiedzi na skargę kasacyjną, żądanie zasądzenia zwrotu kosztów zastępstwa procesowego nie może zostać uwzględnione
(zob. m. in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2020 r.,
II CSK 478/19, nie publ., z dnia 26 kwietni 2018 r., V CSK 621/17, nie publ.).