POSTANOWIENIE
15 kwietnia 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Jacek Grela
na posiedzeniu niejawnym 15 kwietnia 2025 r. w Warszawie
w sprawie z wniosku B. R.
z udziałem B. O.
o zniesienie współwłasności,
na skutek skargi kasacyjnej B. O.
od postanowienia Sądu Okręgowego w Słupsku
z 28 lutego 2023 r., IV Ca 553/22,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
2. ustala, że każdy uczestnik ponosi koszty postępowania kasacyjnego związane ze swoim udziałem w sprawie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z 5 lipca 2022 r. Sąd Rejonowy w Chojnicach dokonał zniesienia współwłasności zabudowanej nieruchomości położonej w C., zapisanej w Kw […], której wartość wynosi 500 000 zł w ten sposób, że nieruchomość tę przyznał w całości na własność wnioskodawcy B. R.; ustalił, że wnioskodawca poniósł na tę nieruchomość nakłady w wysokości 451 230 zł; zasądził od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki B. O. 28 500 zł tytułem spłaty jej udziału we współwłasności nieruchomości, przy czym kwota ta będzie płatna w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w płatności; umorzył postępowanie w zakresie zniesienia współwłasności udziału w nieruchomości położonej w C., zapisanej w Kw […].
Postanowieniem z 28 lutego 2023 r. Sąd Okręgowy w Słupsku oddalił apelację.
W skardze kasacyjnej uczestniczka, jako uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania, wskazała na przesłankę przedsądu przewidzianą w art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c.
Zdaniem skarżącej skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W judykaturze już wielokrotnie wypowiadano się na temat charakterystyki skargi kasacyjnej (zob. postanowienie SN z 13 czerwca 2018 r., II CSK 71/18). Wskazano tam m.in., że skarga kasacyjna została ukształtowana w przepisach kodeksu postępowania cywilnego jako nadzwyczajny środek zaskarżenia, nakierowany na ochronę interesu publicznego przez zapewnienie rozwoju prawa, jednolitości orzecznictwa oraz prawidłowej wykładni, a także w celu usunięcia z obrotu prawnego orzeczeń wydanych w postępowaniu dotkniętym nieważnością lub oczywiście wadliwych, nie zaś jako ogólnie dostępny środek zaskarżenia orzeczeń umożliwiający rozpoznanie sprawy w kolejnej instancji sądowej.
Koniecznej selekcji skarg pod kątem realizacji tego celu służy instytucja tzw. przedsądu, ustanowiona w art. 3989 k.p.c., w ramach której Sąd Najwyższy dokonuje wstępnej oceny skargi kasacyjnej. Ten etap postępowania przed Sądem Najwyższym jest ograniczony - co należy podkreślić - wyłącznie do zbadania przesłanek przewidzianych w art. 3989 § 1 pkt 1 - 4 k.p.c., nie zaś merytorycznej oceny skargi kasacyjnej. W razie spełnienia co najmniej jednej z tych przesłanek, przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania jest usprawiedliwione.
Skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona, w rozumieniu art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c., gdy w sprawie doszło do kwalifikowanego: oczywistego naruszenia prawa, widocznego od razu, przy wykorzystaniu podstawowej wiedzy prawniczej, bez potrzeby głębszej analizy. Konieczne było zatem wykazanie, że Sąd drugiej instancji w sposób oczywisty naruszył przepis jasny i jednoznaczny, którego wykładnia i stosowanie nie budzi żadnych wątpliwości (zob. m.in. postanowienia SN: z 8 marca 2002 r. I PKN 34/01, OSNP 2004, nr 6, poz. 100; z 10 stycznia 2003 r., V CZ 187/02, OSNC 2004, nr 3, poz. 49 i z 11 stycznia 2008 r. I UK 285/07).
Wywody zawarte w uzasadnieniu wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, sprowadzają się do polemiki z zaskarżonym orzeczeniem, nie zaś wykazania, że przy ferowaniu zaskarżonego orzeczenia popełniono uchybienia w zakresie stosowania prawa, które miały charakter kwalifikowany i nie podlegały różnym ocenom. Uzasadnienie wniosku stanowi w istocie próbę zaangażowania Sądu Najwyższego do kolejnej weryfikacji instancyjnej prawidłowości dokonania przez Sąd drugiej instancji ustaleń faktycznych i oceny prawnej w sprawie, co nie jest celem postępowania kasacyjnego i nie może skutecznie uzasadniać wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania ze względu na przesłankę przedsądu przewidzianą w art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c.
Biorąc to pod uwagę Sąd Najwyższy, na podstawie art. 3989 § 2 k.p.c., odmówił przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej, nie znajdując też okoliczności, które obowiązany jest brać pod uwagę z urzędu w ramach przedsądu.
O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 520 § 1 w zw. z art. 108 § 1, art. 391 § 1 i art. 39821 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
| Jacek Grela |
|
[SOP]