I CSK 2316/24

POSTANOWIENIE

7 marca 2025 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Kamil Zaradkiewicz

na posiedzeniu niejawnym 7 marca 2025 r. w Warszawie
‎w sprawie z wniosku Gminy K.
‎z udziałem G.W. i J.W.
‎o rozgraniczenie,
‎na skutek skargi kasacyjnej G.W. i J.W.
‎od postanowienia Sądu Okręgowego w Koninie I Wydział Cywilny Sekcja Odwoławcza
‎z 10 lipca 2023 r., I 1 Ca 70/23,

1) odrzuca skargę kasacyjną,

2) oddala wniosek Gminy K. o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

[M.O.]

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 10 lipca 2023 r. Sąd Okręgowy w Koninie w sprawie z wniosku Gminy K. przy udziale G.W. i J.W. o rozgraniczenie, na skutek apelacji uczestników postępowania od postanowienia Sądu Rejonowego w Kole z 27 października 2022 r., I Ns 649/19, zmienił postanowienie Sądu I instancji poprzez uchylenie punktu 2. (pkt I); oddalił apelację w pozostałym zakresie (pkt II); zasądził od Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Kole) na rzecz adwokata K.B. kwotę 360 zł (w tym VAT) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej uczestnikom z urzędu w postępowaniu apelacyjnym (pkt III).

Uczestnicy postępowania wnieśli skargę kasacyjną od postanowienia Sądu II instancji, zaskarżając to postanowienie w zakresie punktu II oraz wnosząc o uchylenie postanowień Sądu I i II instancji i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Uzasadniając wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania uczestnicy wskazali, że wniesiona przez nich skarga ma być oczywiście uzasadniona.

Wnioskodawca złożył odpowiedź na skargę kasacyjną, w której wniósł o oddalenie skargi oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna wniesiona przez uczestników podlegała odrzuceniu.

Skarga kasacyjna jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia, a zarazem kwalifikowanym pismem procesowym o ściśle określonej przez ustawę treści. Poza spełnianiem ogólnych wymagań dla pisma procesowego, skarga kasacyjna powinna również zawierać prawidłowo sformułowane elementy konstrukcyjne określone w art. 398⁴ § 1 pkt 1-3 k.p.c. Jednym z tych elementów jest wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia i zmiany. Braki w zakresie elementów konstrukcyjnych skargi, a więc również w zakresie jej wniosków, skutkują odrzuceniem skargi a limine bez uprzedniego wezwania o usunięcie dostrzeżonych braków (postanowienie SN z 24 października 2022 r., I CSK 3656/22). Wniosek taki wynika z porównania treści art. 398⁶ § 2 k.p.c. in medio oraz art. 398⁶ § 1 k.p.c. Tylko drugi z przywołanych przepisów dopuszcza sanowanie określonych braków skargi kasacyjnej; nie dotyczy to jednak elementów konstrukcyjnych określonych w art. 398⁴ § 1 pkt 1-3 k.p.c. (postanowienie SN z 24 czerwca 2022 r., I CSK 2657/22).

Odnosząc się do wniosków sformułowanych w skardze kasacyjnej uczestników należy wskazać, że skarżący nie wskazali, w jakim zakresie miałoby zostać uchylone zaskarżone postanowienie Sądu II instancji. Tymczasem w świetle art. 398⁴ § 1 pkt 3 k.p.c. konieczne jest oznaczenie w skardze zakresu, w jakim zaskarżone orzeczenie ma zostać uchylone lub uchylone i zmienione, albo wprost, albo co najmniej przez jednoznaczne odesłanie do prawidłowo określonego zakresu zaskarżenia. Sąd Najwyższy nie ma możliwości ustalania za skarżącego tego, czy żądanie w skardze uchylenia i zmiany zaskarżonego orzeczenia miałaby oznaczać orzeczenie jako całość, czy orzeczenie w zaskarżonej (lub jeszcze innej) części (zob. np. postanowienie SN z 26 września 2022 r., I CSK 1563/22). Określenie zakresu zaskarżenia oraz wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia stanowią przedmiot odrębnych wymogów formalnych skargi kasacyjnej, co oznacza, że skarżący powinien w obu tych kwestiach odrębnie sformułować własne stanowisko (zob. np. postanowienia SN: z 20 kwietnia 2022 r., I CSK 2268/22; z 18 maja 2023 r., II CSKP 1087/22).

Sąd Najwyższy nie jest ponadto umocowany do tego, aby w sytuacji, w której skarżący nie wskaże w skardze kasacyjnej zakresu, w jakim zaskarżone orzeczenie miałoby zostać uchylone, samodzielnie przyjmować, że domaga się on uchylenia orzeczenia w zakresie wynikającym ze wskazanego w skardze kasacyjnej zakresu zaskarżenia. W świetle regulacji k.p.c. to obowiązkiem skarżącego jest dokładne określenie zakresu oczekiwanego uchylenia zaskarżonego orzeczenia.

Z przytoczonych powyżej względów w punkcie 1. postanowienia, na podstawie art. 398⁶ § 3 k.p.c., orzeczono o odrzuceniu skargi kasacyjnej uczestników. Jednocześnie w niniejszej sprawie brak było podstaw do uwzględnienia wniosku wnioskodawcy o zasądzenie na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym. Wniosek ten, zgłoszony w odpowiedzi na skargę, został powiązany z wnioskiem o oddalenie skargi uczestników. Takie rozstrzygnięcie w sprawie nie zapadło, a podzielić należy prezentowany w orzecznictwie pogląd, że nie ma podstaw do przyznania kosztów postępowania kasacyjnego stronie, która w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniosek o przyznanie tych kosztów łączy ze wskazanymi przez siebie - innymi - rozstrzygnięciami. Pełnomocnik wnioskodawcy nie wniósł o odrzucenie skargi kasacyjnej, a takie rozstrzygnięcie zapadło w niniejszej sprawie (postanowienia SN: z 11 stycznia 2002 r., III CKN 563/01; z 8 sierpnia 2012 r., II CSK 112/12; z 14 kwietnia 2023 r., I CSK 3486/22).

[M.O.]

[a.ł]

‎