I CSK 2147/24

POSTANOWIENIE

23 czerwca 2025 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Maciej Kowalski

na posiedzeniu niejawnym 23 czerwca 2025 r. w Warszawie
‎w sprawie z powództwa syndyka masy upadłości S. w W. w upadłości likwidacyjnej
‎przeciwko K. K.
‎o zapłatę,
‎na skutek skargi kasacyjnej K. K.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi
‎z 17 października 2023 r., I ACa 337/23,

1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;

2. zasądza od K.K. na rzecz syndyka masy
‎ upadłości S. w W. w upadłości likwidacyjnej 7 500 (siedem tysięcy
‎ pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania
‎ kasacyjnego z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych
‎ za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas
‎ po upływie tygodnia od dnia doręczenia niniejszego
‎ orzeczenia K. K. do dnia zapłaty;

3. przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego w Łodzi
‎ na rzecz adwokata M.G. kwotę 11 250
‎ (jedenaście tysięcy dwieście pięćdziesiąt) złotych
‎ powiększoną o podatek od towarów i usług we właściwej
‎ stawce tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną
‎ pozwanemu z urzędu w postępowaniu kasacyjnym.

(a.z.)

UZASADNIENIE

W skardze kasacyjnej wywiedzionej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 17 października 2023 r. pozwany K. K. wniósł o przyjęcie skargi do rozpoznania na podstawie art. 398⁹ § 1 pkt 4 k.p.c.

Zdaniem skarżącego skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona ponieważ zaskarżone orzeczenie w sposób oczywisty narusza przepisy postępowania, a mianowicie art. 378 § 1 i art. 382 k.p.c. przez nierozpoznanie przez Sąd wszystkich zarzutów apelacyjnych podniesionych w środku odwoławczym, a także art. 321 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. w zw. z art. 187 § 1 pkt 1 k.p.c. przez zaaprobowanie stanowiska Sądu pierwszej instancji w zakresie zasądzenia roszczenia na rzecz powoda w sytuacji, gdy nie zostało ono dostatecznie sprecyzowane i udowodnione przez powoda, i tym samym dokonanie nieprawidłowej kontroli apelacyjnej sądu pierwszej instancji.

Powód w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniósł o odmowę przyjęcia jej do rozpoznania i zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 398⁹ § 1 k.p.c. Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.

Powołanie się na oczywistą zasadność skargi kasacyjnej (art. 398⁹ § 1 pkt 4 k.p.c.) stawia skarżącemu szczególnie wysokie wymagania. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, podzielanym przez doktrynę, oczywista zasadność skargi oznacza, że dla przeciętnego prawnika podstawy wskazane w skardze prima facie zasługują na uwzględnienie. Sytuacja taka będzie miała miejsce tylko wtedy, gdy bez wątpienia wystąpiły zarzucane uchybienia, jest pewne, że miały one wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia albo podniesione we wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania argumenty oczywiście uzasadniają zasadność wniesionego środka prawnego. Oczywiste jest przy tym tylko to, co można dostrzec od razu - bez potrzeby głębszej analizy czy przeprowadzenia wnikliwych badań lub dociekań. Innymi słowy, podnoszone uchybienia muszą mieć kwalifikowany charakter i być dostrzegalne na pierwszy rzut oka - już nawet przy pobieżnej lekturze skargi (zob. m.in. postanowienia SN: z 27 kwietnia 2006 r., I CZ 15/06; z 7 maja 2010 r., V CSK 459/09; z 15 czerwca 2018 r., III CSK 38/18; z 17 grudnia 2019 r., IV CSK 307/19, z 28 stycznia 2022 r., I CSK 584/22; z 7 czerwca 2023 r., I CSK 742/23; z 20 października 2023 r., I CSK 1673/23).

Podkreślenia wymaga, że przesłanka z art. 398⁹ § 1 pkt 4 k.p.c. obejmuje jedynie uchybienia przepisom prawa materialnego albo procesowego, zarzucanym sądowi drugiej instancji w skardze kasacyjnej, o charakterze elementarnym, które polegają w szczególności na oparciu rozstrzygnięcia na wykładni przepisu oczywiście sprzecznej z jednolitą i ugruntowaną jego wykładnią przyjmowaną w orzecznictwie i nauce prawa, na zastosowaniu przepisu, który już nie obowiązywał względnie na oczywiście błędnym zastosowaniu określonego przepisu w ustalonym stanie faktycznym.

Należy też wskazać, że zgodnie z powszechnie aprobowanym w orzecznictwie i nauce prawa stanowiskiem, o przyjęciu skargi kasacyjnej do rozpoznania w związku z wystąpieniem przyczyny kasacyjnej z art. 398⁹ § 1 pkt 4 k.p.c. nie decyduje per se nawet oczywiste naruszenie konkretnego przepisu, lecz jego skutek polegający na wydaniu oczywiście nieprawidłowego orzeczenia, które nie może się ostać (zob. np. postanowienie SN z 1 grudnia 2023 r., I CSK 5300/22 i przywołane tam orzecznictwo).

Nie budzi również wątpliwości, że okoliczności uzasadniające przyjęcie skargi do rozpoznania skarżący winien wykazać we wniosku bez odwoływania się do podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia, które nie podlegają badaniu na etapie tak zwanego „przedsądu” (zob. m.in. postanowienia SN: z 28 stycznia 2022 r., I CSK 947/22; z 13 lipca 2023 r., I CSK 2570/22, i z 10 sierpnia 2023 r., I CSK 5584/22).

Skarżący nie przedstawił przekonujących od razu, widocznych prima facie, twierdzeń wykazujących racje podważające rozstrzygnięcie poddane krytyce i zaskarżeniu.

Wadliwość rozstrzygnięcia o kosztach procesu nie może stanowić przesłanki przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, nieprawidłowości zaś związane z rozstrzygnięciem o kosztach procesu, chociażby miały oczywisty charakter, nie mogą samodzielnie prowadzić do uwzględnienia skargi kasacyjnej nawet w części (zob. postanowienie SN z 24 kwietnia 2025 r., I CSK 1351/24). Badając zasadność skargi kasacyjnej Sąd Najwyższy nie może rozpoznawać zarzutów dotyczących rozstrzygnięcia o kosztach postępowania odwoławczego; postanowienie o kosztach postępowania apelacyjnego - akcesoryjne względem rozstrzygnięcia co do istoty sprawy - może podważyć tylko wtedy, gdy skarga kasacyjna wniesiona od tego orzeczenia podlega uwzględnieniu w całości albo w części (zob. np. uchwała SN z 25 lipca 2023 r., III CZP 154/22, OSNC 2024, Nr 2, poz. 14).

Ponadto skarżący we wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania w jakikolwiek sposób nie uzasadnił twierdzenia, że roszczenie powoda nie zostało w sprawie dostatecznie sprecyzowane i udowodnione. Tym samym nie może być mowy o wykazaniu przezeń oczywistej zasadności skargi kasacyjnej.

W sprawie nie zachodzi także nieważność postępowania, którą Sąd Najwyższy bierze pod rozwagę - w granicach zaskarżenia - z urzędu (art. 398¹³ § 1 k.p.c.).

Z tych względów, na podstawie art. 398⁹ § 2 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.

O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1, 1¹ i 3 w zw. z art. 99 w zw. z art. 108 § 1 w zw. z art. 398²¹ w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. przy uwzględnieniu § 2 pkt 8 w zw. z § 10 ust. 4 pkt 2 oraz § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

O wynagrodzeniu należnym pełnomocnikowi pozwanego tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu w postępowaniu kasacyjnym z urzędu orzeczono na podstawie § 2 pkt 1, § 4 ust. 1 i 3 i § 8 pkt 8 w zw. z § 16 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

(a.z.)

[a.ł]
‎