I CSK 1048/24

POSTANOWIENIE

16 kwietnia 2025 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Beata Janiszewska

na posiedzeniu niejawnym 16 kwietnia 2025 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa E.K. i J.K.
przeciwko […] spółce akcyjnej w W.
o zapłatę,
na skutek skargi kasacyjnej E.K. i J.K.
od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu
z 24 października 2023 r., I ACa 2268/22,

odrzuca skargę kasacyjną.

[J.T.]

UZASADNIENIE

W sprawie z powództwa E.K., J.K., B.K. i Z.K. przeciwko […]. S.A. w W. (dalej: bank) o zapłatę (ewentualnie o zapłatę) Sąd Okręgowy we Wrocławiu oddalił powództwo główne i ewentualne. Na skutek apelacji powodów Sąd Apelacyjny we Wrocławiu zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził od pozwanego na rzecz E.K. i J.K. po 211 426,53 zł, a w pozostałym zakresie oddalił powództwo – w tym co do żądanych przez powodów odsetek; uwzględnił przy tym zgłoszony przez bank zarzut zatrzymania. W pozostałym zakresie apelację powodów oddalono.

Powodowie E.K. i J.K. wnieśli skargę kasacyjną od wyroku Sądu drugiej instancji, zaskarżając ten wyrok w części, w jakiej nie uwzględniono apelacji wspomnianych powodów co do żądania odsetek od zasądzonych na ich rzecz kwot za okres od dnia następnego po dniu doręczenia bankowi odpisu pozwu do dnia, w którym zgłoszony został przez pozwanego zarzut zatrzymania. Skarżący wskazali jako wartość przedmiotu zaskarżenia kwotę 89 886 zł i wyjaśnili, że stanowi ona równowartość żądanych przez nich odsetek za okres od 5 listopada 2021 r. (to jest od dnia następującego po dniu doręczenia bankowi odpisu pozwu) do 9 października 2023 r., czyli daty skorzystania z prawa zatrzymania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna podlegała odrzuceniu z uwagi na jej niedopuszczalność.

Zgodnie z art. 3982 § 1 zd. 1 in principio k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych. Podana przez skarżących wartość przedmiotu sporu (89 886 zł) przekracza ten próg, jednak została ona obliczona w sposób nieprawidłowy. Sąd Apelacyjny zasądził bowiem na rzecz powodów – oddzielnie – po 211 426,53 zł. Odsetki ustawowe od tej kwoty obliczone za okres od 5 listopada 2021 r. do 9 października 2023 r. wynoszą 44 942,62 zł, a zatem: mniej niż 50 000 zł. Skoro w sprawie zasądzono dwie odrębne kwoty, to powodowie wnieśli w istocie dwie odrębne skargi kasacyjne. Zostały one objęte jednym pismem, co stanowi działanie prawidłowe i typowe w tego rodzaju sytuacjach, jednak, ściśle rzecz ujmując, i powód, i pozwana mogli wnieść własną, samodzielną skargę kasacyjną – niezależnie od działań drugiej osoby. Fakt wniesienia skargi „wspólnie” nie stwarza podstaw do sumowania wartości przedmiotów zaskarżenia właściwych dla każdego z powodów. W konsekwencji w skardze należało wskazać te wartości oddzielnie w stosunku do obojga powodów – w kwotach po 44 942,62 zł.

Wprawdzie art. 25 § 2 k.p.c. wyklucza możliwość badania wartości przedmiotu sporu po doręczeniu pozwu bez zarzutu drugiej strony, jednak nie dotyczy to etapu kontroli dopuszczalności skargi kasacyjnej. W postępowaniu zainicjowanym tym środkiem zaskarżenia Sąd Najwyższy może bowiem każdorazowo poddać wartość przedmiotu zaskarżenia weryfikacji na podstawie akt sprawy – z pominięciem zasad określonych w art. 25 i 26 k.p.c. (zob. postanowienia SN z: 24 maja 2001 r., IV CZ 20/01, 21 listopada 2001 r., I CZ 152/01,
22 października 2014 r., II CSK 235/14, 18 marca 2015 r., III CSK 419/14). Wobec tego Sąd Najwyższy nie mógł pominąć tego, że rzeczywista wartość przedmiotu zaskarżenia wynosiła w stosunku do obojga skarżących mniej niż 50 000 zł.

Wobec powyższego skarga kasacyjna podlegała odrzuceniu przez Sąd Apelacyjny na podstawie art. 3986 § 2 in fine k.p.c. w zw. z art. 3982 § 1 zd. 1 in principio k.p.c. Wobec nieodrzucenia skargi przez Sąd drugiej instancji, podlegała ona odrzuceniu przez Sąd Najwyższy na podstawie art. 3986 § 3 k.p.c.

O kosztach nie orzeczono, gdyż wniosek w tym przedmiocie został zgłoszony przez bank wyłącznie w powiązaniu z przypadkiem nieprzyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania lub jej oddalenia.

Beata Janiszewska

[J.T.]

[a.ł]