Sygn. akt VI KSP 1/19
POSTANOWIENIE
Dnia 29 stycznia 2019 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Tomczyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Krzysztof Cesarz
SSN Eugeniusz Wildowicz
w sprawie mjr. rez. R. P.,
podejrzanego o popełnienie przestępstwa
z art. 266 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu bez udziału stron
w dniu 29 stycznia 2019 r., skargi jego obrońcy
na przewlekłość postępowania przygotowawczego
prowadzonego przez prokuratora
Prokuratury Rejonowej w L.,
w sprawie o sygn. PR 4 Ds. […],
p o s t a n o w i ł
oddalić skargę.
UZASADNIENIE
Dnia 30 października 2018 r. obrońca podejrzanego mjr. rez. R. P. wniósł skargę za pośrednictwem Prokuratury Okręgowej w W. „na przewlekłość postępowania przed Prokuraturą Okręgową w W. (…) sygn. akt PO VIII Ds.[…]”, które w rzeczywistości toczy się przed Prokuraturą Rejonową w L. pod sygn. PR 4 Ds. […].
W skardze tej domaga się on:
1)stwierdzenia, że w postępowaniu przed Prokuraturą Okręgową w W. w sprawie przeciwko mjr. rez. R. P. i innemu podejrzanemu, sygn. akt PO VIII Ds.[…], nastąpiła przewlekłość postępowania;
2)wydania Prokuraturze prowadzącej wskazaną sprawę zalecenia:
a)przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego w zakresie zbadania zawartości komputerów i nośników elektronicznych zatrzymanych mjr. rez. R. P. w dniu 22 marca 2018 r.,
b)zatrzymanie komputerów użytkowanych wcześniej przez mjr. rez. R. P. o klauzulach „zastrzeżone” i „poufne”, zgodnie z wnioskiem z dnia 21 kwietnia 2017 r. i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego zgodnie z wnioskiem wtedy złożonym,
c)przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych psychiatrów lub skierowanie wniosku do sądu o zarządzenie obserwacji w zakładzie leczniczym mjr. rez. R. P.,
3)przyznania od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego kwoty 18000 zł.
W pisemnej odpowiedzi na skargę, prokurator wniósł o jej oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Na wstępie należy wyjaśnić, że sprawę mjr. rez. R. P. początkowo prowadziła Prokuratura Okręgowa w W. pod sygn. PO VIII Ds.[…]. W dniu 12 kwietnia 2018 r. sprawę przekazano do dalszego prowadzenia Prokuraturze Rejonowej w L., pod sygn. PR 4 Ds. […].
Wnikliwa analiza całokształtu czynności podejmowanych w sprawie o sygn. PR 4 Ds. […] przez Prokuraturę Okręgową w W. i Prokuraturę Rejonową w L. w aspekcie przesłanek określonych w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2018 r., poz. 75) w konfrontacji z zarzutami postawionymi przez skarżącego prowadzi do wniosku, iż twierdzenie skarżącego o przewlekłości postępowania Prokuratury w tej sprawie jest zbyt daleko idące i nie można zaaprobować poglądu o naruszeniu prawa podejrzanego do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.
W celu stwierdzenia, czy w sprawie karnej nastąpiła przewlekłość postępowania, Sąd rozpoznający sprawę jest zobowiązany do oceny terminowości i prawidłowości czynności podjętych przez organ procesowy, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości.
Analizując powody i terminowość rozpoznawania sprawy, a w szczególności długość terminów pomiędzy kolejnymi czynnościami, zauważyć należy, iż w tym zakresie procedowanie w tej sprawie, zwłaszcza w jej początkowym stadium zbliżało się do granic, które nadawałyby temu postępowaniu charakter przewlekły.
Jednakże trzeba mieć na uwadze, że terminowość jest tylko jedną z przyczyn mających wpływ na przewlekłość postępowania. W ocenie Sądu Najwyższego pod względem stopnia faktycznej i prawnej zawiłości, sprawa niniejsza nie należy do łatwych. Okoliczność ta w zakresie oceny terminowości poszczególnych czynności, w tym przesłuchania wielu świadków oraz trybu powołania biegłych i czasu oczekiwania na ich opinie obejmujących bardzo duży materiał poddawany analizie, nie może pozostawać bez znaczenia i powoduje brak możliwości ustalenia przewlekłości postępowania w tej nietuzinkowej sprawie.
Także wnioski określone w pkt. 2a - c skargi, potraktowane również przez autora skargi jako zarzuty, nie zasługiwały na uwzględnienie. Jak słusznie bowiem podniósł prokurator w pisemnej odpowiedzi na skargę nośniki i urządzenia zatrzymane w toku przeszukania pomieszczeń służbowych i prywatnych mjr. rez. R. P. były już przedmiotem opinii biegłych oraz zlecono […] Oddziałowi Żandarmerii Wojskowej przeprowadzenie oględzin ujawnionych przez biegłego informacji i sporządzenie protokołów oględzin, a pozostała do przebadania część dotyczy materiałów zabezpieczonych u innej osoby (pkt 2a).
Z kolei, w ramach dokumentów niejawnych wskazanych we wniosku obrońcy z dnia 21 kwietnia 2017 r. pozyskano informację jawną oraz przeprowadzono oględziny nośników, jak również wydrukowano stosowne dokumenty jako załącznik. Stąd też trzeba uznać, że wniosek dowodowy, o którym mowa w zarzucie sformułowanym w pkt. 2b został zrealizowany bez konieczności zasięgania opinii.
Stwierdzić też w końcu trzeba, odnosząc się do „zarzutu” 2c, iż realizacja wniosku o przeprowadzenie obserwacji psychiatrycznej może nastąpić tylko – jak to zasadnie wskazuje prokurator - w wypadku spełnienia określonych warunków procesowych, takich jak na przykład wykazanie, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje na duże prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa przez osobę, która ma być poddana takiemu badaniu (art. 203 § 1 k.p.k.). Ze względu na gromadzenie jeszcze materiału dowodowego i ewentualną konieczność uzupełnienia zarzutów, wystąpienie z wnioskiem o przeprowadzenie obserwacji jawi się jako przedwczesne.
W świetle tych wszystkich okoliczności należało dojść do wniosku, że nie nastąpiło naruszenie prawa mjr. rez. R. P. do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym, którego wniosek dotyczy, bez nieuzasadnionej zwłoki i skargę oddalić.
Nie oznacza to oczywiście aprobaty dla poczynań Prokuratury w rozpoznawanej sprawie i wskazane byłoby skoncentrowanie najbliższych działań na materiale dowodowym, który legł u podstaw postanowienia o przedstawieniu podejrzanemu zarzutów. Niewskazane jest w szczególności przedłużanie postępowania pod pozorem sprawdzania innych jeszcze okoliczności, mogących przybrać postać kolejnych zarzutów. W ten bowiem sposób dojść może do dalszego przedłużania postępowania przygotowawczego i w efekcie doprowadzić do jego rzeczywistej przewlekłości.
Na marginesie podnieść należy, że dla oceny toku postępowania nie ma żadnego znaczenia ilość spraw przydzielonych prokuratorowi prowadzącemu niniejsze postępowanie. Rolą jego przełożonych jest taka organizacja pracy Prokuratury, by w żadnym postępowaniu do przewlekłości nie dochodziło.
Z przytoczonych powodów Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie.