Sygn. akt V KO 78/22

POSTANOWIENIE

Dnia 16 września 2022 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Waldemar Płóciennik

w sprawie zażalenia Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ […]

na postanowienie prokuratora Prokuratury Rejonowej w N.

o odmowie wszczęcia śledztwa w sprawie PR 1 […]

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu

w dniu 16 września 2022 r.,

wniosku Sądu Rejonowego w Słupsku

z dnia 22 lipca 2022 r. w sprawie II Kp 295/21

o przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu,

na podstawie art. 37 k.p.k.

p o s t a n o w i ł

wniosek uwzględnić i przekazać sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Koszalinie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 5 marca 2021 r., prokurator Prokuratury Rejonowej w N. odmówił na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. wszczęcia śledztwa w sprawie:

1. niepodjęcia rokowań w okresie od 2 października 2020 r. w Słupsku z Międzyzakładową Organizacją Związkową Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego […] mimo złożenia żądania w trybie art. 7 ust 1 w zw. z art. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, tj. o czyn z art. 26 ust 1 pkt 1 i 2 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych,

2. nieudzielenia w okresie od 29 listopada 2020 r. w S. żądanych przez Międzyzakładową Organizację Związkową Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego […] informacji koniecznych do prowadzenia działalności związkowej zgodnie z ustawą, tj. o czyn z art. 35 ust 1 pkt 2 w zw. z art. 28 ust 1 i 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych,

wobec stwierdzenia, iż czyny nie zawierają znamion czynu zabronionego.

Na postanowienie to zażalenie wniósł pokrzywdzony – Międzyzakładowa Organizacja Związkowa Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego […], podnosząc zarzuty błędu w ustaleniach faktycznych skutkujące obrazą prawa procesowego. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Postanowieniem z dnia 22 lipca 2022 r., sygn. II Kp 295/21, Sąd Rejonowy w Słupsku zwrócił się do Sądu Najwyższego o przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu. Zdaniem Sądu, okolicznością przemawiającą za przekazaniem jest fakt, że osobami mającymi dopuścić się popełnienia ewentualnych naruszeń byli B. R. – Dyrektor Sądu Okręgowego w Słupsku i Prezes Sądu Okręgowego w Słupsku – A. M., a większość sędziów orzekających w sądzie właściwym, tj. Sądzie Rejonowym w Słupsku, zna osobiście Sędziego A. M., utrzymują z nim kontakty zarówno koleżeńskie, jak i służbowe, albowiem jest on ich zwierzchnikiem służbowym. Okoliczności te mogą wywołać uzasadnioną wątpliwość co do ich bezstronności w tej sprawie.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Wniosek Sądu Rejonowego w Słupsku zasługuje na uwzględnienie.

Należy pamiętać, że przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu w trybie art. 37 k.p.k., jako odstępstwo od rozpoznania sprawy przez sąd właściwy miejscowo, ma charakter wyjątkowy. Sąd Najwyższy niejednokrotnie zwracał uwagę, iż zastosowanie tej instytucji może nastąpić tylko wtedy, gdy występują okoliczności, które mogą stwarzać uzasadnione przekonanie o braku warunków do obiektywnego rozpoznania sprawy w danym sądzie. Nie każda więc okoliczność będzie skutkowała ewentualnym przekazaniem sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu, ale tylko taka, która u postronnego i niezainteresowanego sposobem rozstrzygnięcia danej sprawy obserwatora procesu może zrodzić podejrzenie braku obiektywizmu w jej rozpoznaniu przez właściwy sąd.

Zdaniem Sądu Najwyższego okoliczności takie zaistniały w rozważanej sprawie. Nie ulega wątpliwości, że podniesione przez Sąd wnioskujący okoliczności (sprawa może dotyczyć Dyrektora i Prezesa Sądu Okręgowego w Słupsku) mogą w odczuciu społecznym wywołać przekonanie, iż rozpoznanie sprawy w sądzie właściwym miejscowo – Sądzie Rejonowym w Słupsku, miałoby negatywny wydźwięk, a wydane orzeczenie zostałoby odebrane jako stronnicze i nierzetelne.

Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy postanowił przekazać sprawę do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu, spoza okręgu Sądu Okręgowego w Słupsku, tj. Sądowi Rejonowemu w Koszalinie, jednocześnie czyniąc zastrzeżenie, że decyzja powyższa nie wynika z braku zaufania do sędziów Sądu Rejonowego w Słupsku, ale podyktowana jest troską o dobro wymiaru sprawiedliwości, albowiem okoliczności tej sprawy, w sytuacji gdyby rozpoznawał ją sąd właściwy, mogłyby w odczuciu społecznym wywołać wątpliwości co do obiektywności i rzetelności prowadzonego postępowania.

[as]